Strony

poniedziałek, 30 kwietnia 2018

Senatorka PPS Dorota Kłuszyńska w Gnieźnie

Jak się okazało, po szczegółowych poszukiwaniach zainspirowanych rozmowami z dr Izą Desperak - jedna z pierwszych senatorek II RP czyli pochodząca ze Śląska Cieszyńskiego i związana oczywiście z PPS Dorota Kłuszyńska, odwiedziła jednak Gniezno! Stało się to w 1926 roku o czym wspomina w trzech zdaniach "Encyklopedia Gniezna i Ziemi Gnieźnieńskiej" wydana przez Towarzystwo Miłośników Gniezna:

"W 1926 roku odbyła się uroczystość przyjęcia sztandaru przez miejscowe koło PPS. Uczestniczyła w nich senator D. Kłuszyńska. Udział w wiecu wzięło 300 osób."

Poniżej garść informacji o samej Dorze Kłuszyńskiej opracowanych z okazji 100-lecia uzyskania przez kobiety praw wyborczych w Polsce m.in. na podstawie artykułu Izy Desperak w gazecie "Miasto Ł":

DOROTA (DORA) KŁUSZYŃSKA (1874 – 1952) – działaczka pochodząca ze Śląska Cieszyńskiego, która upominała się o prawa kobiet jeszcze w czasach zaborów.
  
- Walkę o wolność kobiet zaczynała od podstaw, tj. twierdziła m.in., że „Zmiana zaczyna się od tego, że mężczyzna powinien najpierw uznać w domu kobietę za równego i wolnego człowieka”.

- Była związana z postępowym, a dokładnie socjalistycznym środowiskiem dla którego zawsze były bardzo ważne wolności obywatelskie i prawa człowieka. Poza tym jej mąż był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej i wspierał ją w działaniach.

- Co ciekawe, w czasach, kiedy jeszcze kobiety nie miały publicznych praw i np. same nie mogły zakładać partii politycznych, Dora w 1902 r. zaczęła tworzyć tzw. komitety kobiet, których powstało około 20 i były to pierwsze organizacje tego typu w Polsce, a na pewno na Śląsku Cieszyńskim! Należało do nich około 2000 kobiet!

- W 1911 r. zainicjowała obchody Dnia Kobiet! Odbyły się one po raz pierwszy, wzięło w nich udział kilka tysięcy uczestników, a było to możliwe m.in. dzięki specyfice austriackiego zaboru, który zezwalał jednak na więcej wolności i tego typu działań.

 - Poza równouprawnieniem podnosiła też m.in. temat podwójnej pracy kobiet: domowej i zawodowej. Zakładała poradnie świadomego macierzyństwa podobnie jak Irena Krzywicka z Tadeuszem Boyem-Żeleńskim, ale też walczyła z alkoholizmem. Oprócz tego redagowała „Głos kobiet” (najpierw dodatek do „Robotnika”, potem samodzielne pismo), czyli gazetę poruszającą problemy kobiet.


- Natomiast już po odzyskaniu niepodległości i uzyskaniu przez kobiety wspomnianych praw wyborczych w latach 1925-35 była senatorką w II RP, a w kolejnym ustroju posłanką (1947-52). Oprócz tego wcześniej była radną miejską w Łodzi (dokąd się przeprowadziła), a w 1919 roku zasiadała w kierownictwie swojej partii.

CIEKAWOSTKA: Dora ma dziś swój biogram na Wikipedii podczas gdy jej mąż, również aktywista i lekarz go nie posiada.



Źródło: "Encyklopedia Gniezna i Ziemi Gnieźnieńskiej" w haśle Polska Partia Socjalistyczna, "Dora Kłuszyńska - zapomniana radna", artykuł Izy Desperak w "Miasto Ł" z 12 października 2016 r., s. 11.