O tym, że ruch socjalistyczny w zaborze pruskim napotykał na wiele przeszkód, w tym odnoszącą się do niego z dużą rezerwą niemiecką SPD (Sozialdemokratische Partei Deutschlands - Socjaldemokratyczną Partię Niemiec) wiadomo nie od dziś. Ważniejszą z przyczyn, czyli kwestie narodowowyzwoleńcze, opisał już w 1913 roku Leon Wasilewski (?) na łamach PPS-owskiego "Przedświtu":
"Niestety, na poparcie swych wystąpień nieprzyjaciele samodzielności
PPS mieli zawsze jeden bardzo poważny argument, mianowicie – słaby
rozwój polskiego ruchu socjalistycznego w zaborze pruskim. Słabość tego
ruchu zupełnie dostatecznie tłumaczy się specyficznymi warunkami zaboru
pruskiego: brakiem przemysłu w Poznańskiem, niskim poziomem kulturalnym
mas proletariatu górnośląskiego, nieobecnością młodzieży akademickiej
na miejscu, sklerykalizowaniem społeczeństwa polskiego, a przede
wszystkim niesłychanym uciskiem narodowościowym, sprzęgającym w jedną
solidarną masę ogół ludności polskiej, narażonej na wynarodowienie.
Tymczasem esdecy i podjudzeni przez nich towarzysze niemieccy usiłowali
przekonać zarząd partii niemieckiej, że nikły rozwój ruchu
socjalistycznego jest skutkiem odrębności organizacyjnej PPS i jej
„nacjonalizmu”.
Ataki przeciwko PPS zaboru pruskiego spotęgowały się właśnie wówczas,
kiedy stworzona została placówka ruchu socjalistycznego na Górnym
Śląsku, dokąd przeniesiono z Berlina i „Gazetę Robotniczą”, i centrum
kierownicze PPS. Antagoniści tej ostatniej zrozumieli, że socjalizm
polski pozyskuje grunt wśród mas i przekształca się z wątłej, sztucznie
hodowanej roślinki emigracyjnej, na krzepkie drzewo, wrastające
korzeniami w grunt rodzimy. Wytężyli więc wszystkie siły, aby proces ten
uniemożliwić. W dobie najostrzejszych prześladowań, jakie spadły
na pionierów PPS na Górnym Śląsku, Róża Luksemburg zakłada w Poznaniu
pismo konkurencyjne, mające podkopać byt „Gazety Robotniczej” – „Gazetę
Ludową” i domaga się od partii niemieckiej, aby położyła kres
samodzielnemu istnieniu organizacji polskiej".
Źródło: "Zatarg niemieckiej partii socjalno-demokratycznej z polskim obozem socjalistycznym", artykuł najprawdopodobniej Leona Wasilewskiego w "Przedświcie", nr 10-12 z grudnia 1913 roku, w całości dostępny na portalu www.lewicowo.pl
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz