Udział kobiet w Powstaniu Wielkopolskim raz jeszcze!

Wracamy do tematu udziału kobiet w Powstaniu Wielkopolskim, którym po dekadach w końcu oddaje się sprawiedliwość jeśli chodzi o ich zaangażowanie w tym niepodległościowym zrywie. Najpierw dzięki samym historyczkom i historykom lub innym badaczom, teraz także szerzej np. przez osoby pracujące w różnych instytucjach, w tym Domu Powstańca Wielkopolskiego. To ostatnie miejsce zresztą zdaje się do takich działań równie dobre co historyczne publikacje!

Pod koniec zeszłego roku bowiem została uzupełniona główna wystawa o powstańcze bohaterki, które nie tylko były sanitariuszkami i pielęgniarkami czy dbały o aprowizację, ale też bywały łączniczkami, zwiadowczyniami (szczególnie te najmłodsze, których nie podejrzewano o szpiegowanie wroga) czy finansowały powstańcze potrzeby.

Uzupełniona wystawa w Domu Powstańca Wielkopolskiego.

 

Natomiast z zamieszczonego z okazji tegorocznego Dnia Kobiet filmiku na fanpejdżu DPW, możemy dowiedzieć się m.in., że:
- panie stanowiły olbrzymią mniejszość na 1995 odnotowanych uczestników Powstania związanych z Gnieznem. Było ich dokładnie 5.
- pochodziły z różnych klas społecznych.
- wśród tych, które znane są z imienia i nazwiska, warto odnotować hrabinę Marię Skórzewską, która była dobrą organizatorką różnych powstańczych działań, nie raz opatrywała rannych oraz stała się fundatorką wyposażenia lazaretów.
- oprócz hrabiny Skórzewskiej działały też siostry Elżbieta i Pelagia Polus, które były pielęgniarkami z wcześniejszym wykształceniem w niemieckiej szkole. 

Kadr z filmiku pt. „Służyli Niepodległej – cz.3” z udziałem Marty Karalus Kuszczak z Domu Powstańca Wielkopolskiego, Wojciecha Jędraszewskiego z Wielkopolskiego Towarzystwa Genealogicznego „Gniazdo” oraz Waldemara Kiełbowskiego, historyka i autora książki „Służyli Niepodległej”.

Źródło: Wystawa w Domu Powstańca Wielkopolskiego w Gnieźnie oraz filmik pt. "Służyli Niepodległej - cz.3" zamieszczony na fanpejdżu DPW na Facebooku w dniu 8 marca 2022 roku.

Tajemnice powstańczej fotografii

Tym razem dość luźno, a raczej współcześnie, nawiążemy do lokalnej przeszłości, a dokładnie tej związanej z Powstaniem Wielkopolskim. Wszystko za sprawą spotkania z dr Michałem Krzyżaniakiem w Domu Powstańca Wielkopolskiego, który znajduje się w gnieźnieńskim Starym Ratuszu.
Gość, który przyjechał z Muzeum Powstańców Wielkopolskich w Lusowie, opowiadał bowiem głównie o fotografiach powstańców. Jak się okazało, sam zryw i jego uczestnicy zostali dość bogato udokumentowani, zarówno przez cywilnych jak i wojskowych fotografów. A skoro jesteśmy już przy wojsku, to dr Krzyżaniak przyjrzał się też bliżej pozującemu w mundurze Franciszkowi Chojeckiemu oraz naszej powstańczej pocztówce powstałej na podstawie zdjęcia gnieźnieńskich kolejarzy maszerujących ze sztandarem w 10 rocznicę Powstania Wlkp.
Jeśli chodzi o portret Chojeckiego, to nasz gość zauważył, iż wystąpił on najprawdopodobniej w przerobionym mundurze niemieckim, gdyż brakuje na nim jakichkolwiek odznaczeń, a sama przeróbka wynikała po prostu z deficytu militarnej odzieży.
Natomiast co do późniejszego wizerunku kolejarzy, to potwierdził, znów na podstawie obserwacji strojów, a także otoczenia, że fotografię można datować na dekadę po walkach.